Shëndeti dhe siguria në punë: vështrim i përgjithshëm, parimet dhe standarded

  • Home
  • Blog
  • ISO
  • Shëndeti dhe siguria në punë: vështrim i përgjithshëm, parimet dhe standarded
Post Date: 28/09/2023

Shëndeti dhe siguria në punë: vështrim i përgjithshëm, parimet dhe standarded

Ky artikull jep një vështrim të përgjithshëm të temës së Shëndetit dhe Sigurisë në Punë në Europë, me vëmendje të veçantë për rolin e standardid ISO 45001 në parandalimin e aksidenteve në punë. Paraqiten të dhëna dhe statistika mbi sëmundjet profesionale dhe aksidentet në punë, si dhe mbi politikat dhe rregulloret që qeverisin shëndetin dhe sigurinë në punë. Përveç kësaj, jepet një përshkrim i parimeve dhe përgjegjësive të sigurisë së kompanive në fushën e parandalimit të aksidenteve.

 

Çfarë do të thotë shëndeti dhe siguria në punë

Shëndeti dhe siguria në punë përfaqëson një sërë aktivitetesh, politikash dhe mjetesh që synojnë parandalimin e aksidenteve dhe sëmundjeve profesionale, si dhe nxitjen e mirëqënies fizike dhe mendore të punëtorëve.

Shëndeti dhe siguria në punë është e një rëndësie themelore për mbrojtjen e të drejtave të punës, dhe është gjithashtu një detyrim për kompanitë, të cilat kërkohen me ligj për të garantuar kushte të sigurta dhe të shëndetshme pune. Përveç kësaj, investimi në parandalimin e aksidenteve në punë mund të ndihmojë në përmirësimin e produktivitetit dhe efikasitetit të kompanive së bashku me reputacionin dhe imazhin e kompanisë.

Aktivitetet e parandalimit të dëmtimeve në vendin e punës mund të përfshijnë vlerësimin e rrezikut, trajnimin e punëtorëve, miratimin e pajisjeve të sigurisë, mbikëqyrjen shëndetësore, menaxhimin e incidenteve dhe zbatimin e politikave, standardeve dhe procedurave të kompanisë që nxisin një kulturë të sigurisë.

Panorama e shëndetit dhe sigurisë në punë

Ndër sektorët me numrin më të lartë të aksidenteve në punë janë prodhimi, tregtia dhe riparimi i automjeteve motorike dhe motoçikletave, ndërtimi dhe bujqësia. Në veçanti, sektori i ndërtimit përfaqëson një zonë veçanërisht kritike, me numrin më të lartë të aksidenteve fatale.

Shëndetit dhe siguria në punë në Europë

Sipas Eurostat, 2019. U regjistruan 2 milionë aksidente në punë në Bashkimin Evropian, një rënie në krahasim me vitin paraprak. Shumica e aksidenteve ndodhin në industrinë e prodhimit, ndërtimit dhe transportit dhe logjistikës.

Përveç kësaj, Eurostat tregon se vendet e Europës Jugore, përfshirë Italinë, kanë norma më të larta aksidentesh në punë sesa vendet e tjera europiane. Në vitin 2019, për shembull, shkalla e aksidenteve në punë në Itali ishte 2.2 aksidente për 100 punëtorë, ndërsa në Gjermani dhe Mbretërinë e Bashkuar norma ishte 0.9 aksidente për 100 punëtorë.

Në përgjithësi, parandalimi i aksidenteve në punë është një çështje shumë aktuale në Europë dhe ndërkombëtarisht, siç tregohet nga evolucioni i standardit ISO 45001.

Cilat janë parimet e sigurisë

Parimet e sigurisë në punë bazohen në parandalimin e rrezikut dhe mbrojtjen e shëndetit të puntorëve. Këto parime përfshijnë identifikimin e rrezikut dhe masat parandaluese, trajnimin e puntorëve, mbikëqyrjen shëndetësore të puntorëve dhe pjesëmarrjen aktive të punonjësve në parandalimin e aksidenteve.

Kush garanton shëndetin dhe sigurinë në punë

Shëndeti dhe siguria në punë garantohet nga kompanitë dhe puntorët. Kompanive u kërkohet të marrin masa parandaluese për parandalimin e aksidenteve në punë, si trajnimi i punëtorëve ose identifikimi i rreziqeve dhe marrja e masave mbrojtëse. Nga ana tjetër, punëtorëve u kërkohet t’u përmbahen masave parandaluese të miratuara nga kompania dhe të përdorin në mënyrë korrekte pajisjet dhe mbrojtjet e vëna në dispozicion.

Vlera e standardit ISO 45001 për të frenuar problemin e aksidenteve në punë

Standardi ISO 45001 është një standard ndërkombëtar që përcakton kërkesat për një Sistem të Menaxhimit të Shëndetit dhe Sigurisë në Punë. Zbatimi i këtij standardi mund të sjellë përfitime të shumta për kompanitë, duke përfshirë:

  • Përmirësimi i performancës: zbatimi i standardid ISO 45001 mund të ndihmojë kompanitë të përmirësojnë performancën e tyre në aspektin e shëndetit dhe sigurisë në punë, falë përcaktimit të politikave dhe procedurave që synojnë parandalimin e aksidenteve;
  • Përfitimet ekonomike: sistemi i menaxhimit të shëndetit dhe sigurisë në punë mund të çojë në një reduktim të kostove që lidhen me aksidentet në punë dhe sëmundjet profesionale. Në fakt, një kompani që miraton politikat e parandalimit të aksidenteve dhe mbrojtjen e shëndetit të punëtorëve mund të zvogëlojë kostot e sigurimit, kompensimin e aksidenteve, ekzaminimet mjekësore dhe zëvendësimin e personelit që mungon për shkak të sëmundjes apo dëmtimit;
  • Avantazhet tatimore: në Itali, kompanitë e çertifikuara ISO 45001 mund të kenë akses në uljet e taksave, të tilla si reduktimi i normave të kontributeve të INAIL;
  • Përmirësimi i efikasitetit: Zbatimi i standardit mund të ndihmojë në rritjen e efikasitetit të aktiviteteve të biznesit, duke reduktuar numrin e aksidenteve në punë dhe kostot e lidhura me to;
  • Përputhshmëria rregullatore: standardi ISO 45001 ndihmon kompanitë të respektojnë rregullat kombëtare dhe ndërkombëtare mbi shëndetin dhe sigurinë në punë;
  • Përmirësimi i marrëdhënieve të palëve të interesuara ISO 45001 mund të ndihmojë në përmirësimin e marrëdhënieve me palët e interesuara, duke përfshirë punonjësit, klientët dhe palët e interesuara;
  • Përmirësimi i imazhit të korporatës: zbatimi i standardit mund të kontribuojë në përmirësimin e imazhit dhe reputacionit të kompanisë, duke demonstruar një angazhim konkret në mbrojtjen e shëndetit dhe sigurisë së punëtorëve.

Detyrimet dhe përmbushja e shëndetit dhe sigurisë në punë

Miratimi i masave parandaluese në fushën e shëndetit dhe sigurisë në punë është i detyrueshëm për të gjitha kompanitë. Ndër detyrimet e parashikuara nga Ligji i Konsoliduar për Sigurinë në Punë janë përpunimi i Dokumentit të Vlerësimit të Rrezikut (DVR), trajnimi i punëtorëve për parandalimin e aksidenteve dhe miratimi i masave mbrojtëse për punëmarrësit, si përdorimi i pajisjeve mbrojtëse personale (PPE).

 

Roli i Kryeauditorit ISO 45001

Roli i Kryeauditorit ISO 45001 është themelor për të siguruar respektimin e standardid të sigurisë në vendin e punës. Në veçanti, kryeauditori ka për detyrë të kryejë auditime të brendshme dhe auditime të palëve të treta, për të verifikuar se kompania është në përputhje me standardet e sigurisë të kërkuara nga ISO 45001.

Të qenit i kualifikuar si Kryeauditor për ISO 45001 mund të përfaqësojë një mundësi interesante karriere për profesionistët e përfshirë në sektorin e shëndetit dhe sigurisë në punë ose për ata që duan të zgjerojnë aftësitë e tyre teknike.

Burimet: